Τι εννοούμε με τον όρο πτωχή ανταπόκριση των ωοθηκών;
Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει εκείνες τις γυναίκες με χαμηλές εφεδρείες ωοθηκών που δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στην φαρμακευτική διέγερση με αποτέλεσμα να εμφανίζουν μικρότερα ποσοστά επιτυχίας εγκυμοσύνης σε προγράμματα εξωσωματικής γονιμοποίησης συγκριτικά με τις γυναίκες που εμφανίζουν κανονική ανταπόκριση των ωοθηκών.
Αίτια πτωχής ανταπόκρισης ωοθηκών:
– Γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες
– Προηγηθείσες χειρουργικές επεμβάσεις στις ωοθήκες
– Ιστορικό πυελικής φλεγμονής, ενδομητρίωση
– Ανοσολογικοί παράγοντες (αυτοάνοσα νοσήματα, αυτοάνοση θυρεοειδίτις / ωοθηκίτις)
Πώς γίνεται η διάγνωση γυναικών με πτωχή ωοθηκική ανταπόκριση;
1. Ιστορικό (προηγούμενες αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης, τουλάχιστον ένας ακυρωθής κύκλος, μη ανταπόκριση των ωοθηκών σε υψηλές δόσεις γοναδοτροπινών σε προηγούμενη προσπάθεια.)
2. Όταν ο αριθμός των καταβολών των ωοθυλακίων είναι μικρότερος του 5, την 3η ημέρα κύκλου σε υψηλής ευαισθησίας διακολπικό υπερηχογράφημα (τρισδιάστατη υπερηχογραφία).
3. Όταν η FSH είναι μεγαλύτερη του 12, την 3η ημέρα του κύκλου. Η FSH (θυλακιοτρόπος ορμόνη) είναι μία ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση (αδένας στη βάση του εγκεφάλου) και διεγείρει τις ωοθήκες με σκοπό την ανάπτυξη των ωοθυλακίων. Η αύξηση της FSH με πρόοδο της ηλικίας της γυναίκας, αντανακλά σε χαμηλά αποθέματα των ωοθηκών και σε αδυναμία αυτών να αναπτύξουν ωοθυλάκια με σκοπό τη διατήρηση της γονιμότητας. Οι φυσιολογικές τιμές της FSH στην διάρκεια της αναπαραγωγικής ζωής είναι από 1,8 έως 10,5 mTU/ml.
4. Όταν η A.M.Η (Αντιμυλλέρειος ορμόνη) είναι κάτω του 0,6 ng/ml, την 3η ημέρα του κύκλου. Η Α.Μ.Η είναι μια γλυκοπρωτεΐνη που παράγεται από μικρά ωοθυλάκια (κάτω των 6mm) των ωοθηκών. Η παραγωγή της Α.Μ.Η μειώνεται σταδιακά με την αύξηση της διαμέτρου των ωοθυλακίων. Η Α.Μ.Η είναι προγνωστικός δείκτης των ωοθηκικών εφεδρειών αλλά και της πιθανότητας επιτυχίας μιας επικείμενης εξωσωματικής. Τα επίπεδα της Α.Μ.Μ. με την πρόοδο της ηλικίας μειώνονται αισθητά. Οι φυσιολογικές τιμές της Α.Μ.Μ. είναι από 0,7 έως 0,9 ng/ml.
Υπάρχει θεραπεία για τις φτωχές απαντήτριες;
Δυστυχώς, η διεθνής βιβλιογραφία σε πληθώρα μελετών αναφέρει ότι δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο πρωτόκολλο ιδανικό για την περίπτωση αυτή. Ωστόσο, νεώτερα δεδομένα από συγκεκριμένα κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης δίνουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα με την εφαρμογή του πρωτοκόλλου των GNRH ανταγωνιστών που σχετίζονται με σχετικά καλά ποσοστά εξελισσόμενης κύησης.