Είναι μία πάθηση που χαρακτηρίζεται από μειωμένη αντοχή των οστών, αυξημένη ευθραυστότητα και αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων.Είναι συχνό νόσημα, κυρίως σε γυναίκες μετεμμηνοπαυσιακής ηλικίας. Βιβλιογραφικά δεδομένα αναφέρουν ότι, μία στις τρεις γυναίκες θα έχουν ένα οστεοπορωτικό κάταγμα. Είναι χαρακτηριστικός ο τύπος της γυναίκας (συνήθως ηλικιωμένη, λευκής φυλής και λεπτόσωμη), που πάσχει από οστεοπόρωση.
Σε ποιες γυναίκες εμφανίζεται:
– Προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με ορμονικές διαταραχές (υπογοναδισμός) ή γυναίκες που λαμβάνουν φάρμακα που επηρεάζουν την οστική μάζα.
Προδιαθεσικοί παράγοντες για οστεοπόρωση:
- Ηλικία, Καυκάσιος φυλή
- Ατομικό ιστορικό κατάγματος η ιστορικό κατάγματος σε συγγενή πρώτου βαθμού
- Εμμηνόπαυση, ωοθηκεκτομή
- Χαμηλό σωματικό βάρος (κάτω από 57 Kg), κάπνισμα, αλκοόλ, ελαττωμένη πρόσληψη ασβεστίου, ανεπαρκής σωματική άσκηση.
- Λήψη φαρμάκων
- Διάφορες παθήσεις (ρευματικές, κακοήθεις, του πεπτικού συστήματος, ενδοκρινολογικές, κλπ.)
Πως εμφανίζεται η οστεοπόρωση;
Συνήθως εμφανίζεται ύπουλα και σιωπηλά. Συχνά, το κάταγμα είναι η πρώτη ένδειξη ενώ αρκετές γυναίκες αντιλαμβάνονται ότι έχουν χαμηλή οστική πυκνότητα όταν έχουν χάσει ύψος λόγω καταγμάτων ( καθίζησης) ενός ή και περισσοτέρων σπονδύλων.
Διάγνωση της οστεοπόρωσης
Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η οστεοπόρωση είναι πάθηση που δεν ιάται απόλυτα αλλά υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης της. Η γυναίκα θα πρέπει να ενημερωθεί από τον γυναικολόγο της, ο οποίος θα την κατευθύνει και πιθανώς να ζητήσει και την περαιτέρω γνώμη άλλων ειδικών (Ορθοπεδικού, ενδοκρινολόγου). Η ιατρική εκτίμηση για την διάγνωση της οστεοπόρωσης περιλαμβάνει την λεπτομερειακή λήψη του ιατρικού ιστορικού, κλινική εξέταση, εργαστηριακή, εξετάσεις αίματος και ούρων, μέτρηση της οστικής πυκνότητας και έλεγχος του δείκτη FRAX (Υπολογίζει την πιθανότητα να υποστεί η γυναίκα κάταγμα και αν θα πρέπει να λάβει ή όχι φαρμακευτική αγωγή για την οστεοπόρωση). Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας είναι σύντομη και αναίμακτη και συνδυάζεται με ελάχιστη ακτινοβολία. Οι μετρήσεις γίνονται στην σπονδυλική στήλη ή το ισχίο. Με την εξέταση αυτή συγκρίνεται η τιμή της εξεταζόμενης με εκείνη ενός υγιούς νεαρού ενήλικα. Έτσι, οστεοπενία έχει όποια γυναίκα εμφανίζει τιμές – 1,5 έως – 2,5 οστεοπόρωση εμφανίζεται σε τιμή κάτω από το – 2,5.
Ποιες γυναίκες πρέπει να κάνουμε μέτρηση οστικής πυκνότητας;
- Γυναίκες μεγαλύτερες των 65 ετών.
- Γυναίκες μικρότερες των 65 ετών αλλά με προδιαθεσιακούς παράγοντες για εμφάνιση κατάγματος.
- Γυναίκες που παίρνουν φάρμακα ή έχουν νοσήματα που ελαττώνουν την οστική μάζα.
Θεραπεία οστεοπόρωσης
Η επιλογή της θεραπευτικής αγωγής γίνεται πάντα από τον γιατρό ο οποίος θα συνεκτιμήσει το ιστορικό της γυναίκας, την ηλικία της και την βαρύτητα της νόσου. Υπάρχουν διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα που μειώνουν την οστική απώλεια ή αυξάνουν την οστική παραγωγή (Ραλοξιφένη, Διφωσφονικά, Ντενοσουμάμπη, Παραθορμόνη) σε συνδυασμό η όχι με συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D.
Πρόληψη της οστεοπόρωσης
Κύριος σκοπός της κάθε γυναίκας, πρέπει ναείναι η οικοδόμηση ενός “γερού” σκελετού, ήδη από τα εφηβικά της χρόνια, που θα βοηθήσει στην πρόληψη της οστεοπόρωσης σε μεγαλύτερες ηλικίες. Στα προληπτικά μέτρα συγκαταλέγονται η διατροφή πλούσια σε γαλακτοκομικά, η καθημερινή αεροβική άσκηση και η όσο τον δυνατόν αποφυγή αλκοόλ και καπνίσματος. Αν η διατροφή δεν είναι επαρκής σε ασβέστιο και βιταμίνη D συνίσταται η εξωγενής πρόσληψη των βιταμινών αυτών κατόπιν συμβουλευτικής από τον γυναικολόγο.